Seçimlerin en kritik olduğu yerler ise Başurê Kürdistan (Güney Kürdistan) ile başta Kerkük olmak üzere tartışmalı bölgelerdir.
Irak parlamento seçimleri 12 Mayısta yapıldı. Kritik önem arz eden Kerkük ve Duhok dışındaki birçok ilin sonuçları açıklandı. Seçimlere itiraz üst düzeyde ve giderek farklı taleplerle bu itirazlar dile getiriliyor.
Hewler’de Goran lideri Ömer Seyid Ali, Demokrasi ve Adalet Koalisyonu lideri Dr. Berhem Salih, Yekgırtû lideri Selahaddin Bahaeddin, Komel lideri Ali Bapir, Komünist Parti lideri Kawe Mahmud ve Bızutnewe lideri İrfan Abdulaziz, Irak Parlamentosu seçim sonuçlarını değerlendirmek üzere Yekgırtû’nun Hewlêr’deki merkezinde bir araya geldi Toplantıların sonunda ulaştıkları kararları kamuoyuna açıkladı.
Açıkladıkları taleplerin başında Başurê Kürdistan ile tartışmalı bölgelerde seçimlerin iptal edilmesi yer alıyor. Bu durum Başurê Kürdistan’daki seçimlerin de çiddi bir kuşku olduğu ve altı partinin itiraz etmesinden ötürü seçimlerin meşruluğunu yitirdiği anlamına geliyor. Dolaysıyla sorunları çözmek için gerçekleştirilen seçimler, bu tartışmalarla birlikte sorunları çözmediği gibi daha da derinleştirme potansiyelini ortaya çıktığını gösteriyor.
BÖLGESEL SEÇİMLERE ETKİSİ…
Başurê Kürdistan partilerinin Irak parlamento seçimlerine ilişkin gösterdikleri tepkiler ister istemez Eylül ayında gerçekleştirilecek olan Başurê Kürdistan bölgesel seçimlerini etkileyecek. Tepkiler Başur seçimlerinin çok daha çekişmeli, hatta ileri gitmesi durumunda çatışmalı bir şekilde geçeceğini gösteriyor.
Zira Başurê Kürdistan partilerinin Irak Parlamento seçimlerine gösterdiği ilgiden daha fazla bölgesel seçime gösteriyorlar. Hiç bir partinin kurmayının Irak Parlamento seçimlerinde aday olmaması, bu durumu açık bir şekilde gösteriyor. Zira partilerin tüm kurmayları Başurê Kürdistan seçimlerinde bir yerlere gelmek, Başuru kendi etkilerine almak için hazırlanıyorlar.
KERKÜK PATLAMA NOKTASINDA
Seçimlerde en kritik önem arz eden Kerkük’ün sonuçları ise hala açıklanmadı. Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bağlı İTC Kerkük’teki seçim sonuçlarına itiraz etti. Sadece itiraz ile kalmadı, silahlı elemanlarını sokaklara sürerek taşkınlıklara da başvuruldu. Sokaklara sürülen silahlı elemanlar Kürt mahalle, seçmen ve evlere tehditler savurdu. Hatta bazı parti binaları başta olmak üzere birçok yere rasgele ateş açıldı. İTC başkanı RTE’nin adamı Erşad Salihi Abadi nezdinde seçimlere itirazda bulunduklarını açıkladı. Ayrıca Nuri Maliki ile de görüşeceklerini söyledi. Seçimlere ilişkin açıklamalar yapan İTC yöneticilerinden bazıları açıklamalarını tehdit boyutuna vardırarak, “sonuçlar bu şekilde kabul edilirse, Kerkük’teki kriz daha da derinleşecek” dedi. Bu açıklamalar ve tehditler önümüzdeki günlerde Kerkük’te RTE tarafından planlanan ve İTC ile devreye sokulan bir Kürt-Türkmen çatışmasına gebe olduğunu gösteriyor. Buda RTE’nin baştan beri İTC aracılığıyla Kerkük ve Irak seçimlerindeki karıştıran, çatıştıran elini ve planını gösteriyor.
Yaşanan gelişmeler Kerkük’ün patlamaya hazır bir hale getirildiğini ve her an yeni çatışmaların başlayacağını gösteriyor. Kürtler Kerkük’te yaşanan bu gerginlikleri ilişkin ise en son rahatsız olan İTC ve yanlarına aldığı bazı Arap milliyetçileri olması gerektiği inancında. Zira 16 Ekim’den sonra Kerkük’te en fazla mağdur olanların Kürtler olduğunu savunuyorlar. Kaldı ki gerçek olan da budur.
Mevcut Irak Başbakanı Haydar Abadi yaşanan gerginlik, tartışma ve gidişatı durdurmak, gerginlikleri yatıştırmak için “seçim sonuçlarına tüm partilerin saygı göstermesi gerekir” şeklinde bir açıklama yaptı. Abadi, bu açıklamaları ne kadar etkili olur belli değil. İTC’ye bağlı çetelerin yaptığı açıklamalara bakılırsa çok fazla etkili olmadığını görmek mümkün. Yaşanan bu gelişmeler seçimler yapılmış olsa da sorunları çözmediği gibi ağırlaşarak devam ettiği ve seçimin bitmediğini gösteriyor.
ULUSLARARASI VE BÖLGESEL GÜÇLER AÇISINDAN ÖNEMİ
Irak parlamento seçimleri için uluslararası ve bölgesel güçler kendi stratejilerini hayata geçirmek için yatırım yaptıkları parti, grup ve listeler vardı. RTE ve Türkiye’nin yatırım yaptığı İTC istenilen sonucu alamadı. Bunun da ötesinde Kerkük’ü karıştırmak, Kerkük’te iç çatışma çıkarmak için harekete geçmiş durumda. ABD’nin yatırım yaptığı Haydar Abadi’nin Nasır yani Zafer, Mukteda Es Sadr’ın başkanlık yaptığı Sariun yani Devrimciler, Amr Hekim’in başkanlık yaptığı El Hükme listeleri istenilen düzeyde olmasa da önemli sonuçlar elde etti. Sadr’ın öncülük yaptığı liste seçimden birinci liste çıktı. İran’ın yatırım yaptığı ve desteklediği Hadi Amiri de iyi oy alarak başarılı oldu. Bazı eyaletlerde birinci, bazı eyaletlerde ikincilik elde etti. Nuri Malik ise istenilen sonucu elde edemedi. Irak seçimlerini ABD ile İran’ın desteklediği kesimler arasında bir yarış kabul edilecek olursa, mevcut sonuçlarla ABD’nin desteklediği kesimler zafer kazanmış durumda. Bu durum Irak’ın yeni kurulacak hükümetini etkileyecek. Zira her iki güç arasındaki sorunlar ve çelişkilerin çatışma alanı olan Irak’ta seçimlerden çıkan sonuçların fazlasıyla etkileyeceğini gösteriyor.
BAĞDAT İLE HEWLÊR ARASINDAKİ SORUNLAR NASIL ÇÖZÜLECEK?
Seçimlerin ortaya çıkardığı tablonun diğer bir boyuta ise Başurê Kürdistan ile Irak arasında yaşanan ve büyük çoğunluğu seçimden sonraya ertelenen sorunları nasıl etkileyeceğidir. Ortaya çıkan sonuçlar sorunların çözümünden çok daha da derinleşerek süreceğini gösteriyor. Zira sorunların diyalog yoluyla çözülmesini isteyen Başur’daki partilerin büyük çoğunluğu seçimlerden istenilen sonucu alamadı. Irak cephesindeki durum da aynı. Buda sorunların çözülmekten çok daha da derinleşebileceğini gösteriyor.
